Voor het Drents Archief heb ik twee historische smartphone-routes geschreven, die te vinden zijn op de site Anno Drenthe Nu. Beide werden geproduceerd door Liefke Knol AV-produkties.
Een route met de titel De
Proefkolonie over de Koloniën van Weldadigheid, een
fietsroute die voert door Frederiksoord en Wilhelminaoord.
Over die koloniën staat zoveel her en der op mijn site,
dat ik over die route hier niet ga uitweiden.De andere is Moord op de
dominee en speelt zich af in de omgeving van
Zuidlaren. Deze route is voor een groot deel gebaseerd op
het boek De slag op het hart door Trude Evers,
uitgegeven door Anja Schuring. Ook een fietsroute, waarbij
de deelnemer aanwijzingen krijgt om de moord op de dominee
te helpen oplossen.Hieronder het verhaal rond deze route.
Vroeg in de
ochtend van donderdag 14 september 1780 vertrekt de jonge
dominee Ledeboer uit Groningen. Te paard volgt hij de
zandpaden door Drenthe, richting zijn ouderlijk huis in
Duitsland.Onderweg vertelt hij iemand dat hij het traject meerdere keren 'in een overdekt rijtuig' had afgelegd en toen niet goed had gevolgd hoe de weg liep.
Daarom is hij onzeker over de route. Af en toe spreekt hij een andere reiziger aan: 'Mijn vriend, kan ik de weg na Zuidlaren ook misrijden?'
Johannes twijfelt bij elke splitsing. Om te helpen onderweg het juiste pad te vinden, zoekt hij een reisgenoot. Dat wordt hem fataal.
De moord op dominee Ledeboer schokte in 1780 heel Nederland. Een mens moest toch rustig en veilig kunnen reizen?
Ons land was in die tijd een stuk leger dan wij nu gewend zijn,
Drenthe
was ook nog eens het minst bevolkte deel van het land.
Gemiddeld woonden er 17 inwoners per vierkante kilometer.
Anno 2011 zijn dat er 186.Er was ook minder grond in cultuur gebracht. Het landelijk gemiddelde lag op 60 % cultuurgrond, in Drenthe was naar schatting hooguit dertig procent van de grond door mensenhanden beroerd.
De rest was woest en vooral ledig. Op een reiziger maakte het 'den akeligsten indruk', de Drenten zelf spraken op een gegeven moment van 'een afzigtelyke wildernis'. Door al die leegte liepen onverharde weggetjes, meestal zandpaden, en daarover bewogen zich de reizigers. Soms in een koetsje, maar dat was geen onverdeeld genoegen op de ongelijke paden. Soms op een paard en wagen, vaak te voet, af en toe een eenzame ruiter.
Zoals Johannes Ledeboer.
Hij is geboren in het Duitse Schüttorf waar zijn vader burgemeester was en is theologie gaan studeren in het sterk op Duitsland georienteerde Groningen. De laatste jaren van zijn studie woont hij op een kamer in de Poelestraat. Bij gelegenheid neemt hij waar voor dominee Jansonius in de Martinikerk. Op dinsdag 12 september 1780 doet Johannes, dan 27 jaar oud, het laatste examen voor zijn studie. Hij slaagt met lof en wordt als predikant beroepen naar 'Cloosterbuiren en Hornhuisen'. Maar voor hij daarheen gaat, wil hij zijn vader te Schüttorf opzoeken. Die is bijna zeventig en ligt ziek.
Johannes zal er nooit aankomen.
