Dit overzicht van bronnen is gemaakt door Wil Schackmann,
schrijver van het boek Etta Palm, van Nederlands eerste
feministe tot staatsvijand, en het dient als
Er komt ook een verzameling van bronnen op CHRONOLOGISCHE volgorde en als die klaar is, zal die hier te vinden zijn.
Hieronder in de eerste kolom de afkorting zoals ik die gebruik,
in de tweede kolom de omschrijving met in de meeste gevallen een
verwijzing naar een pagina met meer informatie. Als dat een
overzicht is, verwijst dat weer door naar transcripties of
samenvattingen van de interessantste stukken.
Van artikelen/boeken waarvan de auteur meer dan 70 jaar geleden is
overleden en waar dus geen copyright meer op rust, heb ik meestal
de volledige tekst opgenomen, bij andere artikelen/boeken staan
mijn aantekeningen met soms kleine fragmenten tekst.
Bij archieven hanteer ik de verkorting 'invnr' (in tegenstelling
tot de gebruikelijke notatie zonder puntjes) voor
inventarisnummer.
Als er bij een bron geen verwijzing staat heb ik er niets
noemenswaardigs in gevonden (en dan hoeven andere onderzoekers hem
ook niet meer te doen). Van boeken van de laatste soort zijn er
meer dan hieronder vermeld en daar zal ik nog een aparte lijst van
maken.
Archieven |
|
| GrA |
Groninger Archieven. De
rijkste informatiebron over de jeugd van Etta en over haar
familie, met onder andere boedelinventarissen van het
huishouden van haar en haar moeder. Plus onverwachte andere
vondsten, zoals een lijstje van Etta's Parijse bezittingen
in 1794, het medaillon, brieven over het bezoek van de
achterneef na haar dood, brieven van Koppius over zijn
onderzoek naar haar en nog veel meer. Zie een overzicht van de
gebruikte toegangen, met doorverwijzingen naar
transcripties/samenvattingen van stukken. |
| HGA |
Haags Gemeentearchief. Twee stukken uit het
Notarieel archief Den Haag met notariële akten waarin Etta
voorkomt. Eentje dd 23 juni 1794 betreffende Jan Munniks, en
eentje dd 15 september 1795 met een machtiging voor de
afgevaardigde Reynaud im haar belangen in Parijs te
behartigen, zie gedeeltelijke transcripties. |
| KB |
Koninklijke Bibliotheek in Den Haag, waarvan
ik ook diverse boeken gehaald heb, maar die staan bij de
literatuur. Hier een overzicht
bij de interessante gedeelten uit de pamflettenverzameling
en twee door Etta geschreven krantenartikelen. |
| KH |
Koninklijk Huisarchief in Den
Haag. Hier is van belang A31, het archief van Willem V
Batavus, met daarin 16 brieven van Etta aan de stadhouder of
aan raadpensionaris Van der Spiegel. Daaronder de enige vier
brieven die bewaard zijn gebleven van de correspondentie die
ze vanuit Parijs voerde met de raadpensionaris. Zie een overzicht van opgenomen
stukken uit dit archief, met doorverwijzingen naar
transcripties van de brieven. |
| NL-HaNa < |
Nationaal Archief, Den Haag. Hier vandaan komen onder andere de brieven van raadpensionaris Van de Spiegel aan Etta, de activiteiten van het comité van waakzaamheid van de Provisionele Representanten van het Volk van Holland, inclusief vier van Etta afgenomen verhoren plus bij haar in beslag genomen correspondentie, en brieven van haar vanuit de gevangenis in Woerden. Zie een overzicht van de opgenomen stukken |
| RHI |
Rijswijks Historisch Informatiecentrum.
Informatie over het overlijden en de begrafenis van Etta,
welke informatie is gebruikt bij de laatste paragraaf van hoofdstuk 8 en daar heb ik
dit ondergebracht. |
| Tresoar |
Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum in Leeuwarden. Informatie over Jan Munniks, waaronder een brief van hem aan Etta, maar ook de onverwachte supervangst van een beschrijving van Etta's reis naar Parijs. Zie een overzicht van de gebruikte stukken. |
Door Etta geschreven stukken, op jaartal van uitkomen
|
|
| Aanmerkingen |
Aanmerkingen op een werk betytelt: Aan de Batavieren over het stadhouderschap, van De Mirabeau. Door Etta zelf gemaakte Nederlandse vertaling van haar boek Réflexions sur l'ouvrage intitulé Aux Bataves sur le Stadhouderat, uit 1788. Zie de gehele tekst met verwijzingen naar de passages in het boek van Mirabeau waarop zij reageert. |
| Dette |
Uit brieven blijkt dat Etta in 1789/1790 werkt aan een ander boek als reactie op het door haar verafschuwde boek van Mirabeau. Van de bewaard gebleven boeken (= een belangrijk voorbehoud) is het enige dat in aanmerking komt het boek Ma dette payée a la patrie. Zie wat stukken tekst.daaruit. |
| Discours | Discours sur l'injustice des Loix en
faveur des Hommes, au dépend des Femmes, door Etta
geschreven en op 3 december 1790 voorgelezen in de
sociëteit Vrienden van de Waarheid. Zie hier de
tekst. |
| Appel |
Appel aux Francoises sur la régénération
des moeurs et nécessité de l'influence des femmes dans un
gouvernement libre, door Etta Palm, née d'Aelders,
Parijs 1791. Haar magnum opus, met onder meer het
hierboven genoemde Discours, haar dankwoorden aan
Creil-sur-Oise voor de haar toegekende medaille, haar
verhaal van 18 maart 1790 dat de stoot gaf tot de oprichting
van de Vriendinnen van de Waarheid, het voorstel voor de
oprichting van een liefdadigheidsorganisatie in Parijs en
haar rede voor de Sociëteit van patriotten van beiderlei
kunne. Zie een overzicht
van de inhoud, met verwijzingen naar de volledige teksten. |
Kranten |
|
| Ami |
Drie door Etta met een brief meegezonden
artikelen in L'ami de peuple van Jean-Paul Marat
over de Nederlandse patriotten, geen transcripties, alleen de links naar de
artikelen. |
| Bouche de fer |
La Bouche de fer, het blad van de
Cercle Social die de vergaderingen van de Vrienden van de
Waarheid organiseert, met daarin diverse bijdragen van Etta
en vermeldingen van haar activiteiten in de sociëteit en
rond de Vriendinnen van de Waarheid, waaronder het verslag
van haar eerste vergadering en later een voortgangsverslag.
Zie mijn aantekeningen,
bestaande uit een inleiding en transcripties/aantekeningen
bij de nummers en een reconstructie van de data van de
zittingen van de Vrienden van de Waarheid. |
| Courrier |
Artikel van Etta in de krant Le courrier
des 83 départements van 25 juli 1791 om zich te
verdedigen tegen de aanvallen op haar in krantenartikelen,
plus wat kleine aankondigende stukjes uit de dagen ervoor,
zie de tekst. |
| Gazette |
Van de Gazette universelle ou
papier-nouvelles de tous les pays et de tous les jours
heb ik hier alleen opgenomen hun aanval op Etta in de krant
van 19 juli 1791, zie de transcriptie. |
| Moniteur |
Een paar stukjes uit de Réimpression de
l'ancien Moniteur, een overdruk van de Moniteur
universelle, onder andere een advertentie van Etta's
boek Appel, zie de
stukjes. |
| Patriote |
Stukjes uit de krant Le Patriote François
van Jacques Pierre Brissot in 1791 over de Vriendinnen van
de Waarheid, zie de teksten. |
| Revolutions |
Artikelen uit het weekblad Révolutions de
Paris in de week van 31 maart tot 7 april 1792, zie de teksten,
over Etta's betoog voor het parlement op 1 april 1792, over
één jaar Vriendinnen van de Waarheid en enkele
anti-feministische stukken. |
| Spectateur |
Twee fragmenten uit de jaargang 1791 van de
krant Spectateur National over Etta en de Pruisische
ambassadeur in Parijs, zie de tekst. |
Literatuur waarin Etta voorkomt (op jaar van uitkomen)
|
|
| Mercurius |
Mercurius KLUGTIGE
ZOOMERTOGT, na, in, en door AMSTELDAM. verhaalende op eene
Geestige en SATYRIQUE TRANT, alle zyne wonderlyke
AVONTUURTJES, bygewoond in de huizen der Amsteldamsche
Inwoonders ... enzovoort, oktober 1771.
Schrijft veel over Etta, maar op een nogal bedenkelijke
manier, zie fragmenten
tekst. |
| Buchez |
Buchez, P. J. B. en Roux, P. C., Histoire
parlementaire de la Révolution française, ou Journal des
assemblées nationales depuis 1789 jusqu'en 1815 VIII en XI,
Paris, 1834. De eerste geschiedschrijving over Etta,
zie de teksten met
toelichting. |
| Bacourt | De Bacourt, Correspondance entre Mirabeau et le Comte de La Marck pendant les années 1789, 1790 et 1791. Bruxelles, 1851. Transcriptie van een klein stukje tekst over Etta. |
| Michelet |
Twee boeken van Jules Michelet: Histoire de la Révolution française, Parijs 1847-1853, en Les femmes de la Révolution, Parijs 1854. Zie korte fragmenten uit beide boeken. |
| Avenel |
G. Avenel, Anacharsis Cloots, l'orateur
du genre humain, 2 delen, Paris, 1865.
Schrijft over de reactie van Cloots op Etta's optreden in de
sociëteir Vrienden van de Waarheid, maar geeft ook wat
informatie over de Cercle Social, zie een paar stukjes tekst en
aantekeningen. |
| Quack |
H.P.G. Quack, De Socialisten, deel 1: Het
socialisme vóór de negentiende eeuw, 1875.
Hierin staat een vermelding van Etta met ook verwijzingen
naar andere vindplaatsen, zie de tekst. |
| Vreede | G. W. Vreede, Mr. Laurens Pieter van de Spiegel en zijne tijdgenooten (1737‑1800), Middelburg, 1876‑1877, met in deel III informatie over het bezoek aan Etta in Parijs van een verkenner van de Nederlandse machthebbers, en in deel IC melding van de betalingen die raadpensionaris Van de Spiegel aan Etta gedaan heeft, zie de tekst met enkele aantekeningen. |
| Spiegel |
Laurens van de Spiegel, Journaal van mijne detentie in de Casteleny van den Hove, op de Orange-zaal, anders het Huis in t Bosch, en op het Kasteel te Woerden, geschreven 1795-1798, maar pas in 1894 in druk verschenen in de Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap. Deel 15. Bij de beschrijving van zijn gevangenschap noemt hij ook zijn mede-gevangene Etta enkele malen, zie mijn aantekeningen en enkele stukken tekst uit dit boek. |
| Choudieu |
Klein stukje tekst uit Pierre
René Choudieu, Mémoires et Notes du représentant du
Peuple à l'Assemblée législative, à la Convention et aux
armées (1761-1838), Paris, Plon, 1897, zie een
stukje tekst over
Etta en de avondjes die zij organiseert. |
| Lacroix |
Sigismond Lacroix, Actes de la Commune de Paris pendant la Révolution, deel 7, Paris 1898, met een groot gedeelte over Etta en over de sociëteit van de Vriendinnen van de Waarheid. Zie de tekst, met onder andere het programma van de Vriendinnen van de Waarheid. |
| Aulard | M.F.A. Aulard, Le féminisine pendant la Révolution française, in Revue bleue, 19 mars 1898. In vertaling als feuilleton verschenen in het Sociaal Weekblad, Haarlem 1899, pagina 23, 35, 47: Het feminisme gedurende de Fransche omwenteling. De eerste kennismaking van het Nederlandse publiek met de feministische activiteiten van Etta. Zie de Nederlandstalige volledige tekst uit het Sociaal Weekblad. |
| Lacour |
Léopold Lacour, Les origines du féminisme contemporain, trois femmes de la Révolution, Olympe de Gouge, Théroigne de Méricourt, Rose Lacombe, Paris 1900. Etta wordt diverse malen in dit boek vermeld, zie de teksten met mijn aantekeningen. |
| Oelsner |
Klein stukje tekst uit de Lettres de Paris van Konrad Engelbert Oelsner over Etta, overgenomen uit de Revue historique van januari-april 1903.. |
| Colenbrander | Herman Colenbrander, Rijks Geschiedkundige Publicatiën. Gedenkstukken der algemeene geschiedenis van Nederland van 1795-1840, eerste (inleidende) deel, Nederland en de revolutie 1789-1795, uitgegeven 1905, met daarin veel over Etta. Zie mijn aantekeningen, waar ik ook wat opmerkingen maak over de delen 2, 3 & 4 van de Rijks Geschiedkundige Publicatiën, waar Etta niet in voorkomt, maar o.a. Jan Munniks wel. |
| Bordeaux | Paul Bordeaux, La Médaille d'honneur offerte par la Municipalité de Creil a Madame Palm Daelder en février 1791, Beauvais-Paris 1908, Over de medaille die Etta van de gemeente Creil-sur-Oise heeft gekregen, met achtergrondinformatie, zie de volledige tekst. |
| Mathiez-2 |
Le club des Cordeliers pendant la crise de Varennes et le massacre du Champ de Mars, door Albert Mathiez, Paris, 1910, zie mijn aantekeningen. met klein stukje tekst over Etta's arrestatie. |
| Villiers |
Histoire des clubs de femmes et des légions d’amazones 1793-1848-1871, Libraire Plon, Parijs 1910, van baron De Villers heeft een hoofdstuk dat grotendeels over Etta gaat. Zie mijn aantekeningen bij dat hoofdstuk. |
| Sitter |
J.H. de Sitter, Genealogische aantekeningen over het geslacht De Sitter, Arnhem, 1916. Geeft behalve genealogische informatie ook anekdotes bertreffende Wolter Reinolt de Sitter en diens zoon Albert Johan de Sitter. Zie mijn aantekeningen en flarden tekst. |
| Mathiez-3 |
La Révolution et les étrangers, door Albert Mathiez, Paris, 1918, zie mijn aantekeningen met ook stukken tekst uit dit boek, over Louis Pio en over Etta. |
| Mathiez |
Autour de Danton, door Albert Mathiez, Paris, 1926. Zie mijn aantekeningen en grote stukken tekst uit het hoofdstuk over Claude Basire met daarin brieven van en aan Ettra. |
| Bolt |
Feestrede uitgesproken bij gelegenheid van het 25e lustrum van het Natuurkundig Genootschap te Groningen, 1926, door dr. M. Bolt, GrA Tg 2392 invnr 44, maar ook afgedrukt in Groninger Volksalmanak 1927. Zie fragmenten. |
| Koppius |
Dr. W. J. Koppius, Etta Palm (Barones
Aelders), Nederland's eerste feministe tijdens de fransche
revolutie te Parijs, in Vragen des tijds, mei
1928, en als boek Ploegsma Zeist, 1929. De eerste
Nederlandse biografie over Etta. Zie de volledige tekst van het
boek. |
| Hardenberg |
Herman Hardenberg, Etta
Palm, een Hollandse Parisienne, Van Gorcum, Assen, 1962.
De tweede Nederlandse biografie over Etta, zie mijn aantekeningen.. |
| Hastier |
Louis Hastier, Vieilles
histoires. Etranges énigmes, septième série, Paris,
Fayard, 1965. Zie enkele aantekeningen.bij
pagina 263-315, het hoofdstuk Une Mata-Hari au XVIIIe siècle. |
| Levy ea |
Women in Revolutionary Paris. 1789-1795. Selected Documents translated with notes and commentary by Darlene Gay Levy, Harriett Branson Applewhite et Mary Durham Johnson, Urbana, University of Illinois press, 1979. Volgens mij de eersten die lappen tekst van Etta in het Engels vertaalden en publiceerden. Hier slechts enkele aantekeningen. |
| Vega | Judith Vega, Feminist republicanism: Etta Palm Aelders on justice, virtue and men, artikel in tijdschrift History of European ideas, jaargang 10 (1989) nummer 3, p. 333 t/m 351. Eerste gedegen Nederlandse studie over Etta's ideeën, zie mijn aantekeningen hierbij, waarbij ik ook even stil sta bij andere publicaties van Vega over Etta. |
| Bois | Jean-Pierre Bois, Histoire des 14 Juillet, 1789-1919, Rennes, Editions Ouest-France, 1991. Klein stukje tekst over Etta en de viering van 14 juli 1790. |
| Hurst |
Lynn Hurst, The French Revolution and
Human Rights. A Brief History with Documents.
Bedford/St. Martin's: Boston/New York, 1996. Was in
het begin van mijn onderzoek zeer waardevol omdat er veel
belangrijke stukken instaan, maar toen ik de originelen van
die stukken eenmaal had, bleek dat beter te werken dat de
Engelse vertalingen. Daarom slechts de inhoudsopgave.. |
Blanc |
Olivier Blanc, Les libertines, Plaisir et liberté au temps des Lumières, Parijs 1997. Enkele aantekeningen bij dit boek staan op deze pagina, waar ik ook wat heb opgenomen over zijn boek De laatste brief. authentieke afscheidsbrieven van slachtoffers van de Franse Revolutie. Amsterdam, 1988 |
| Arboit / Lacassin | Aantekeningen bij en verwijzingen naar twee artikelen over Etta, Mata-Hari, ou la romance interrompue, door Francis Lacassin uit 1970, en "Souvent femme varie", une espionne Hollandaise à Paris, door Gérald Arboit in 2008. Een discussie of haar werk voor de stadhouder moet worden opgevat als spionage en Etta zelf dus als spionne. |
Schenkeveld |
‘Abbandonné de tout excepté de mon courage’. Enkele ongepubliceerde brieven van Etta Palm (1743-1799) door Willemien Schenkeveld i.s.m. Anna de Haas, in Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman. Jaargang 34 (2011). Het artikel is te vinden op de site van de DBNL, zie hier. Hieruit heb ik enkele transcripties overgenomen. |
| Petix &
Green |
Calogero Alberto Petix and
Karen Green, Etta Palm D’Aelders and Louise
Keralio-Robert: Feminist Controversy during the French
Revolution, in Political Ideas of Enlightenment
Women:Virtue and Citizenship, ed.
Curtis-Wendlandt, Lisa, Paul Gibbard and Karen Green
(Abingdon: Routledge, 2016), pp.63-78. Zie enkele aantekeningen met
een mijnerzijds nogal geïrriteerd toontje. |
Literatuur over/van betrokkenen bij haar leven |
|
| Hardenberg-2 | Het hoofdstuk Domitilla uit het boek Liefde in de Pruikentijd, Den Haag, 1976, over Albertine Nyvenheim, Etta's tegenstreefster waar het ging om Frans militair ingrijpen in de Republiek der Verenigde Nederlanden. Zie enkele aantekeningen bij dit hoofdstuk. |
| Condorcet-1 |
Sur l'admission des femmes au droit de
cité, door Jean-Antoine-Nicolas de Caritat, marquis
de Condorcet, 1790. Het artikel waarmee een jaar na
het begin van de Revolutie de discussie over de rechten van
vrouwen werd gestart..Zie de volledige
tekst van het artikel. |
| Condorcet-2 | Déclaration de l'Assemblée Nationale aux
puissances de l'Europe, een door de markies van
Condorcet opgestelde verklaring die door de Nationale
Vergadering wordt overgenomen en die door Etta in het
Nederlands wordt vertaald en aangeboden aan diezelfde
vergadering, zie hier. |
| Condorcet-3 | Adresse aux Bataves / Bericht aan de Batavarieren, een boek dat in 1792 verschijnt en waarover Etta meermalen schrijft. Zie verwijzingen naar die brieven plus de tekst van de Nederlandse uitgave van Condorcets boek.. |
| Dirks |
J. Dirks, De uitgewekenen uit
Nederland naar Frankrijk, 1787-1795 in Vaderlandsche
Letteroefeningen 108 (1868), p. 69-120. Informatie over de uitgewekenen
met wie Etta in chronisch conflict lag, zie mijn aantekeningen. |
| Rosendaal | Bataven! Nederlandse vluchtelingen in Frankrijk 1787-1795, door Joost Rosendaal, Nijmegen 2003. Een modernere studie over de uitgewekenen met wie Etta in chronisch conflict lag, in welke studie Etta zelf ook meermalen genoemd wordt. Zie enkele aantekeningen. |
| Huisman | 'Voor revolutiën gebooren', Brieven van Johannes Bosscha aan Gerard Tjaard Suringar, Parijs 1788-1793, uitgegeven door Gerda C. Huisman, 2001 Fryske Akademy. Geeft een leuk beeld van het milieu van de rijke uitgewekenen in Parijs en verslagen van de gebeurtenissen in Parijs, maar ik heb er (nog) geen aantekeningen van. |
| Kates | Gary Kates, The Cercle Social, the Girondins, and the French Revolution, Princeton University Press 1985. Over de Cercle social, de organisatie die de sociëteit Vrienden van de Waarheid organiseert en over die sociëteit. Vrijwel alles is echter afkomstig uit het blad van de organisatie, Bouche de fer, dus uit dit boek het ik niet veel meer gehaald, slechts een paar aantekeningen. |
| Koene |
Bert Koene, Schijngestalten, De levens
van diplomaat en rokkenjager Gerard Brantsen (1735-1809),
2014 Verloren. Interessant boek over Etta's relatie Gerard
Brantsen, maar zij wordt in het boek niet genoemd en
ik heb hier geen aantekeningen van opgenomen. |
| Leeuw |
K.M.M. de Leeuw, Cryptology and
statecraft in the Dutch Republic, proefschrift uit
2000, op te halen bij
de
UvA. Over geheimschrift en de 'zwarte kamer' van
Laurens van de Spiegel. Heel interessant maar voert te
ver van het onderwerp weg, dus geen aantekeningen. |
| Mirabeau |
Aan de Batavieren, over het
stadhouderschap, door de graaf van Mirabeau,
zie de volledige
tekst, Nederlandse vertaling, uitgegeven te Antwerpen
in 1788, van Aux Bataves sur le stathoudérat. Op dit
boek reageert Etta met een tegenboek (zie hier boven bij de
door Etta geschreven stukken). |
| Wynoldus |
Levensschets van Wynoldus
Munniks uitgesproken in eene vergadering van het
Natuur- en Scheikundig Genootschap te Groningen, den 23
Januarij 1812. Groningen: Oomkens, 1812. 46 p. door
J. (vermoedelijk Jacobus) Munniks. Geeft informatie over de
whereabouts van Wynoldus Munniks die door Jan Munniks
en Etta in Parijs wordt bezocht en daarna hun reisgenoot is
door Frankrijk. Bij mijn
notities heb ik ook opgenomen genealogische
gegevens over de familie Munniks. |
Literatuur over Groningen |
|
| Album |
Album Studiosorum Academiae Groninganae,
Historisch Genootschap Groningen, 1915, zie mijn aantekeningen. |
| Berkel |
Klaas van Berkel, Universiteit
van het Noorden: vier eeuwen academisch leven in
Groningen, deel 1: De oude universiteit, 1614-1876,
Hilversum 2014. Zie een paar aantekeningen. |
| Doornbos |
W.G. Doornbos en Petronella J.C. Elema, Groninger
bronnen en toegangen. Taxatielijst van de stad Groningen
1730/1731, Groningen 1996. Ondergebracht bij Groninger
Archieven, zie aldaar. |
| Elema |
Petronella J.C. Elema, Groninger bronnen
en toegangen. Huiseigenaren van de stad Groningen 1765, uitgeverij
Regest, Groningen, 1995. Ondergebracht bij de Groninger
Archieven, zie aldaar. |
| Feenstra |
H. Feenstra. Spinnen in het web,
Groningse regenten in relatie tot het omringende
platteland tijdens de Republiek, Uitgeverij Van
Gorcum, 2007. Zie enkele aantekeningen
hierbij. |
| Gabriels |
A.J.C.M. Gabriëls, De heren als dienaren
en de dienaar als heer, Het stadhouderlijk stelsel in de
tweede helft van de achttiende eeuw, Hollandse Historische Reeks XIV, 1990, zie mijn aantekeningen. |
| Groningen |
Een gedeeltelijke transcriptie van Tegenwoordige
Staat der Vereenigde Nederlanden; twintigste deel;
vervattende eenen aanvang der Beschrijving van STAD EN
LANDE, 1793, geschreven door Etta's neef Albert Johan
de Sitter, met veel informatie over Groningen in de 18e
eeuw. |
| Hempenius |
Mr. B.S. Hempenius van Dijk, De Weeskamer
van de stad Groningen 1613-1811, Groningen, 1991.
Geeft informatie over de werkwijze van de weeskamer die
enkele boedelinventarissen van de familie van Etta gemaakt
heeft, enkele notities. |
| Hempenius-2 |
Mr. B.S. Hempenius van Dijk, Huwelijkssluiting in de stad Groningen tussen 1594 en 1811, in Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie en het Iconographisch Bureau 36, ’s-Gravenhage, 1982 pagina's 195-210. Zie enige aantekeningen hierbij. |
| Hildebrand |
Dr K. Hildebrand, Het Reglement
Reformatoir in Stad en Lande in de praktijk, (1749-1780),
Wolters Groningen 1932. Informatie over het reglement
waardoor Anthony Adriaan van Iddekinge, en in diens kielzog
Wolter Reinolt de Sitter, machtig werd, zie enige aantekeningen
hierbij. |
| Koppius-2 |
Dr. W. J. Koppius, De
papiermolen, een 18e-eeuwsche grootindustrie, in Maandblad
Groningen, twaalfde jaargang 1929, blz 42-45, 62-66 en
82-85. Zie de tekst,
aangevuld met notities over dit bedrijf dat eerst door
Etta's vader en na diens dood door Etta's moeder gerund
werd.. |
| Koppius-3 |
Dr. W. J. Koppius, Anthony
Adriaan van Iddekinge, in Groningen, geIllustreerd
maandblad, jaargang 1929 vanaf pagina 202. Zie de tekst,
met daarin een gedeelte waarin Koppius ingaat op Etta's
huwelijk, wat hij ziet als drijfveer voor haar latere
feminisme. |
| Schut |
Engbert Schut, De joodse gemeenschap in
de stad Groningen 1689–1796, proefschrift bij de RUG,
1995. Geeft een heleboel informatie over de Bank van lening
die mede door Etta's vader gedreven werd, zie mijn aantekeningen. |
Je bent hier: Opening → Bronnen