Inventarisnummer 1571 is het stamboek van het eerste gesticht
te Veenhuizen vanaf de komst van de eerste bewoners (20
december 1823) tot en met eind 1829. Er zijn scans van
gemaakt. In dit stamboek staan weeskinderen, hoevenaars en van
scan 4 tot en met scan 32 de arbeidershuisgezinnen die in het
eerste gesticht wonen.
Zie voor algemene notities over arbeidersgezinnen, inclusief
enkele andere interessante scans, deze pagina. Zie
helemaal bovenaan de pagina hoe scans van de genoemde invnrs te
bereiken zijn.
In invnr 1571 staan naast de eerste arbeiderskolonisten die in
Veenhuizen aankomen ook al sommige opvolgers. Hieronder de
gegevens uit dat stamboek. Van sommige kolonisten heb ik meer
informatie en dan verwijs ik naar een eigen pagina van dat gezin.
Heb ik slechts een klein beetje informatie of slechts de
transcriptie van één briefje dan staan ze op een verzamelpagina.
De overige informatie staat hieronder en dat zijn dus meestal de
snelle vertrekkers.
Bij de hier genoemde namen en geboortedata dient te worden beseft
dat de kolonieadministratie GEEN officiële bron is maar slechts de
aantekeningen van een particuliere organisatie, welke
aantekeningen altijd gecheckt moeten worden met officiële bronnen.
Dat geldt des te meer omdat de administratie van
arbeidershuisgezinnen nog slordiger en incorrecter is dan die van
andere categoriën koloniebewoners.
De gezinnen die uit het bedelaarsgesticht komen doe ik even niet,
die komen later.
■ Dirk de Graaff en Evertje van den Burg
uit Deventer met vier kinderen. Woning 4. Wordt hier opnieuw als
arbeidersgezin ingeschreven als hij drie jaar hoevenaar op een van
de grote boerderijen geweest is, zie hieronder bij scan 24.
■ Adriaan Feskens en Maria Teurlings met vier kinderen uit Breda. Woning 5, komen per 12 november 1829 uit de vrije kolonie Willemsoord, maar hun inschrijving bij de arbeidersgezinnen is een administratief foutje want ze horen bij de hoevenaars, zie meer uitgebreid over de familie Feskens deze pagina.
■ Hendrik Bos(z) en Adriana Seepers met
vier kinderen uit Den Haag. Woning 10. Ze zijn begonnen als vrije
kolonisten en willen dan al terug naar Den Haag, maar in plaats
daarvan worden ze gedegradeerd tot arbeidershuisgezin. Zie voor
meer over de familie Bosz op deze pagina.
■ Cornelis Ze(e)gers en Neetje Hultien met
vijf kinderen uit Delfshaven. Woning 11. Ze komen als gevolg van
een bevalling wat later en zijn binnen drie jaar weer weg, zie hun
eigen pagina.
■ Zacharias Lutkenhuis met zes kinderen uit de Rijp. Woning 12. Ze komen uit de strafkolonie waar moeder is overleden, vader neemt dan de benen en de verweesde kinderen komen in het kindergesticht, zie deze pagina.
■ Adrianus Wijnmalen en Hendrina
Hissels met vier kinderen uit Delft. Woning 13. Ze doen al
sinds hun aankomst in de vrije koloniën in 1822 alle mogelijke
moeite om uit de koloniën weg te komen. Pas in 1825 lukt dat, zie
deze pagina.
■ Tijmen van der Werf met twee
kinderen uit Zaandam. Woning 14. Oorspronkelijk vrije kolonist,
maar na het schrijven van brieven waar de directie niet blij mee
is via de strafkolonie in Veenhuizen gekomen, zie deze pagina.
■ Ige Heeres en Trijntje Pieters met zes kinderen uit Abcoude. Woning 15. Komen uit de strafkolonie nadat ze als vrije kolonisten in Wilhelminaoord iets fouts hebben gedaan. Maar wat ze verkeerd hebben gedaan valt niet te achterhalen, zie deze pagina.
■ Dirk Houtman en Johanna van Dam met
zeven kinderen uit Vlaardingen. Woning 16. Oorspronkelijk een van
de proefkolonisten van het eerste uur en daarom hebben zij op het
gedeelte over De proefkolonie een eigen pagina.
■ Abraham Prins en Hester de Jol
met één kind uit Schiedam. Woning 17. Komen met een omwegje langs
de strafkolonie uit de vrije koloniën, de ouders vertrekken en het
kind blijft, zie deze pagina.
■ Willem Brauckmann en Toontje Hille met drie kinderen uit Nieuwerbrug bij Bodegraven. Woning 18. Een dusdanig explosieve en opvallende carrière op de kolonie dat ze een van de hoofdrollen vervullen in De bedelaarskolonie, zie verder op deze pagina.
■ Willem Simon van der Noorda en Elisabeth van Wijk met twee kinderen uit Rotterdam. Woning 20. Komen uit de vrije kolonie Wilhelminaoord zodat Willem Simon van der Noorda in de bakkerij te Veenhuizen kan werken als bakkersbaas, zie deze pagina.
■ Meindert Vos en Engeltje Disper
met zes kinderen uit Texel. Woning 28. Het absurde verhaal van de
schippersknechten en de bollen op het beurtschip, zie deze pagina.
■ Leendert Bergwerf, geboren 17 juli
1786, en Kaatje Veltenaar, geboren 25 oktober 1776, uit
Maassluis. Met kinderen
● Maria Bergwerf, geboren 29 februari 1820 en
● Petronella Bergwerf, geboren 16 januari 1823.
Designatie 142 in het designatieregister
1823. Aankomst 1 april 1824. Woning 29 en later 66. De
subcommissie Maassluis schrijft op 27 maart 1824 dat één kind 'bij
deszelfs bloedverwanten achterblijft', invnr 68 scan 709. Op 27
juni 1827 wordt geboren Arie Bergwerf. Het gezin vertrekt
met ontslag uit Veenhuizen op 10 augustus 1827.
■ Jan van Laar en Anna Maria Rosbach met drie kinderen uit Rhenen, gaan over naar het derde etablissement 16 april 1825, zie aldaar.
■ Jacob Breugom, geboren 11 augustus
1784, en Adriana van Spronzen, geboren 23 februari 1790,
uit Maassluis, Met kinderen
● Trijntje Molenaar (vermoedelijk een voorkind van
de vrouw), geboren 21 november 1819 en
● Klaas Breugom, geboren 8 januari.1823.
Designatie 142 in het designatieregister
1823. Aankomst 1 april 1824. Woning 31, later 34. Op 9 juli 1825
wordt geboren Kornelia Breugom. , maar zij
overlijdt al weer op 9 september 1826. Het gezin vertrekt kort
daarop met ontslag uit Veenhuizen op 30 september 1826.
NB: De naam komt ook voor als 'Bruigom'. Uit een brief van de
subcommissie van weldadigheid Maassluis dd 5 mei 1827, invnr 85
scan 426, blijkt dat het gezin is teruggezonden 'wegens physiek
ongesteldheid'. Maassluis vraagt of ze nu een ander gezin mogen
sturen. Dan wil de permanente commissie eerst weten of Breugom nog
schuld had staan, want dat wil ze dan Maassluis in rekening
brengen. De directeur meldt 26 mei 1827, invnr 85 scan 616, dat
hij dat zal uitzoeken en op 2 juni 1827, invnr 85 scan 14,
schrijft hij dat hij de eindafrekening van het gezin heeft
meegestuurd (maar die rekening zit er niet meer bij).
■ Martinus Harmsen, geboren
25 maart 1798, en Pieternella van der As, geboren
13 mei 1796, uit Den Haag. Met kinderen
● Lambertus Harmsen, geboren 11 juli 1816,
● Martinus Johannes Gerardus Harmsen,
geboren 5 januari 1820 en
● Pieter Nicolaas Harmsen, geboren 5
september 1823.
Designatie 102 in het designatieregister
1823. Daar staat dat hij niet is aangekomen, maar dat klopt dus
niet, ze komen aan op 8 januari 1824. Woning 34, daarna 31. In een
brief dd 20 april 1824, invnr 69, noemt de directeur der koloniën
hen ongeschikt als arbeidersgezin, want 'man en vrouw ongeneesbaar
veneris, en hier door buiten staat hunne kost te verdienen'. Hij
vraagt toestemming hen te mogen ontslaan. Het gezin vertrekt met
ontslag uit Veenhuizen op 11 juni 1824, dus al na vijf
maanden.
■ Antonie Molberzee,
geboren 15 augustus 1792, en Jacoba van der Lee, geboren 9
december 1781, uit Zaltbommel. Met kinderen
● Pieter Molberzee, geboren 3 september 1810
en
● Johannes Molberzee, geboren 28 oktober
1822.
Designatie 104 in het designatieregister
1823. Op 5 januari 1824, invnr 68 scan 36, meldt Zaltbommel dat ze
vandaar vertrokken zijn en ze komen aan op 8 januari 1824. Woning
35.
Op 8 januari 1825 wordt geboren Antonie Molberzee
(aangegeven als Molberze). Het gezin vertrekt met ontslag uit
Veenhuizen op 30 september 1826.
■ Jan Harmen
Maalderink, geboren 2 december 1776, en Janna Willemsen,
geboren 30 november 1781, uit Zutphen. Met kinderen
● Hendrik Jan Maalderink, geboren 24 mei
1811,
● Aaltje Maalderink, geboren 19 november
1812 en
● Gerrit Jans Albertus Maalderink, geboren
23 september 1814.
Designatie 85 in het designatieregister
1823. Aankomst 8 januari 1824. Woning 36.
Op 15 februari 1825 wordt geboren Harmina Maalderink.
Het gezin vertrekt met ontslag uit Veenhuizen op 30 september
1826.
■ Fake Sant en Akke
Rink zijn per 20 juli 1829 hun opvolgers in woning 36. Zij
komen uit het bedelaarsgesticht, waar zij de nummer 1711 en 1712
hadden.
■ Bonne Willems Dikland en Geertje
IJedes Bijkersma, met vier kinderen uit Bolsward, woning 37.
Is vanaf 1836 een van de twee vaste vertegenwoordigers van de
kolonisten in de tuchtraad, samen met Remke Sybolts Hunia op
deze pagina.
■ Anne Geeuwkes van der
Heide en Fientje Jans Kronenburg uit Zuderhuisen
(bedoeld zal zijn Surhuizum), gaan over naar het derde gesticht, zie aldaar.
■ Hendrik Femer en Femmegie Schenkels uit Kampen, met vier kinderen, gaan 16 april 1825 naar het 2e en daarna naar het 3e gesticht en dan wordt Hendrik Femer tot zijn dood hoevenaar, zie deze paglna.
■ Remke Sybolts Hunia en Eeke
Johannes Koen, met twee kinderen en een voorzoon van de
vrouw uit Harlingen. Woning 29. Hij Is vanaf 1841 een van de twee
vaste vertegenwoordigers van de kolonisten in de tuchtraad, samen
met Bonne Willems Dikland op deze
pagina.
■ Johannes Daan en Maaike Geerts met twee
kinderen uit Leeuwarden. Woning 41. Ze blijven 34 jaar in
Veenhuizen, de man nog langer, ze hebben een eigen
pagina.
■ Jan Hendrik Maarten en Dina ten Oever met vier kinderen uit Oude Niedorp. Woning 42, gaan naar derde gesticht 16 april 1825, zie aldaar bij scan 110.
■ Jacob van der Linden, geboren 13 oktober
1790, en Elisabeth Veldman, geboren 30 juni 1790, uit Den
Haag. Met kind
● Anthony van der Linden, geboren 28 juni
1820.
Designatie 102 in het designatieregister
1823. Aankomst 26 december 1823. Woning 43.
Op 4 februari 1824 wordt geboren Margaretha Elisabeth
van der Linden, maar die overlijdt 6 oktober 1825. Op 19
november 1826 wordt geboren Willem Hendrik (of Herman)
van der Linden. Het gezin verlaat Veenhuizen met
ontslag op 13 juli 1827.
Hun opvolgers in woning 43 zijn:
■ Leendert Overeinder, geboren in 1784,
en Johanna Noot, geboren 31 januari 1794, uit Rotterdam.
Met kind
● Jan Overeinder, geboren 28 juni 1827.
Aankomst 20 juli 1829. Woning 43.
Op 22 januari 1831 wordt geboren Adriana Overeinder. Op 7
september 1835 wordt geboren Antje Overeinder.
Op 27 september 1839 overlijdt vader Leendert Overeinder.
Op 10 april 1850 verlaat Jan Overeinder met ontslag de
kolonie, op 1 mei 1850 doet Adriana Overeinder dat.
Als de Staat in 1859 de gestichten overneemt, zitten Johanna Noot
en haar dochter Antje Overeinder er nog. Laatstgenoemde gaat 4
januari 1860 met drie maanden verlof om een baan te zoeken, maar
is 27 april 1860 weer terug. Op 21 maart 1862 probeert ze het weer
en dan blijft ze weg.
Johanna Noot blijft alleen achter en overlijdt te Veenhuizen 8
maart 1870.
■ Philip Christiaan Pracht en Maria
Christina Jeannetje Sleicher uit Den Haag. Woning 44. Het
eerste arbeidershuisgezin dat naar de strafkolonie gaat als Philip
Christiaan deserteert, 'doch door geemployeerden van het
etablissement agterhaald en terug gebragt is', zie deze pagina.
Hun opvolgers in deze woning zijn:
■ Pieter van der Kruk en Elisabeth
Roemer met vier kinderen en twee voorkinderen van de vrouw,
via de subcommissie Leiden uit het bedelaarsgesticht. Woning 42.
■ David Post en Gerritje Boer met 6 kinderen uit Den Haag. Woning 45. Na de dood van zijn vrouw hertrouwt de man met de weduwe van een andere arbeider en blijft hij ruim 25 jaar in Veenhuizen, zie de verzamelpagina.
■ Johannes ten Geuzendam en Alida
Timmermans met vijf kinderen uit Den Haag. Woning 46. Van de
vijf kinderen zullen er drie in de kolonie trouwen en blijven,
twee ervan zijn werkzaam in de stoomspinnerij, zie deze pagina.
■ Jan Johannes Vos en Iepske
Koops met vier kinderen uit Amersfoort. Woning 48. Lijkt
even een succesnummer te worden als hij als hoevenaar wordt
aangesteld op een grote boerderij, maar dat is van korte duur, zie
de verzamelpagina.
Hun opvolgers in deze woning zijn:
■ Freerk Bruins Visker en Hijke
Cornelis Smid uit het bedelaarsgesticht. Woning 48.
■ Adrianus van der Schaft, geboren 16 februari 1773, en Agatha
Broekmeijer, geboren 10 maart 1789, uit Schiedam. Met
kinderen
● Pieter van der Schaft, geboortedatum niet genoteerd,
● Adrianus van der Schaft, geboren 22 november 1819
en
● Johanna van der Schaft, geboren 23 augustus 1821.
Designatie 88 in het designatieregister
1823. Aankomst 26 december 1823. Woning 48, per 2 oktober 1827
naar woning 28.
Op 27 maart 1826 is Pieter van der Schaft van verlof
achtergebleven, dus niet in de kolonie teruggekomen. Op 15 juni
1827 wordt geboren David van der Schaft, maar hij
overlijdt al 12 oktober 1828.
Op de
zitting van de tuchtraad van 12 september 1829 treedt vader
Van der Schaft op als getuige van een scheldpartij. Op 4
oktober 1829 wordt geboren David van der Schaft.
Op 7 december 1838 overlijdt vader Adrianus van der Schaft.
Op 25 februari 1839 gaat zoon Adrianus van der Schaft in
militaire dienst. David van der Schaft overlijdt 31 juli
1849. Agatha Broekmeijer weduwe Van der Schaft overlijdt
23 september 1856. Dan is alleen dochter Johanna van der
Schaft er nog en zij vertrekt 23 april 1862 met ontslag uit
Veenhuizen.
■ Jacobus de Villaers, geboren in 1778, en
Johanna Klaassen, geboren in 1788,
uit Middelburg. Met kinderen
● Pieternella Johanna de Villaers, geboren
11 januari 1812 en
● Johanna Aartje de Villaers, geboren 25
juli 1814.
Designatie 96 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 49.
Aantekening: 'De Villaers gedeserteerd 28 maart 1824 en
den 14 July 1824 ontslagen'.
Hun opvolgers in woning 49 zijn:
■ Pieter Aarnoudse met drie kinderen uit Tholen.
Woning 49. Na het ontslag in 1826 overlijdt de weduwnaar Aarnoudse
te Dordrecht en brengt Tholen twee van de kinderen onder in de
vrije koloniën, zie deze pagina.
■ Klaas Bronsema, geboren in 1769, en Willemina
van Gerpen, geboren in 1783, uit Groningen. Met
kinderen
● Anna Bronsema, geboren in 1815 en
● Johanna Alberdina Bronsema, geboren in
1819.
Designatie 144 in het designatieregister
1823. Aankomst 19 maart 1824. Woning 50.
Op 19 mei 1826 wordt geboren Jannes Eltje Bronsema,
maar die overlijdt al op 26 mei 1827. Op 2 oktober 1827 verhuist
het gezin naar woning 24.
In de stamboeken van arbeidershuisgezinnen staan ze invnr 1573
scan 11, invnr 1574 scan 10 en invnr 1575 scan 28.
Op 20 augustus 1833 vertrekt Anna Bronsema met
ontslag.
Op de
zitting van 16 augustus 1836 wordt Klaas Bronsema gekozen
tot kolonisten vertegenwoordiger in de tuchtraad. Op de zitting
van 3 oktober 1836 zit hij er als zodanig bij, maar op de zitting
van 19 november 1836 is hij 'door ziekte verhinderd' en dat gaat
niet over. Hij overlijdt 14 januari 1838.
Johanna Alberdina Bronsema verlaat volgens het
stamboek Veenhuizen met ontslag op 2 april 1839, maar dat zal
eerder zijn, want ze trouwt 28 maart met een zoon van
arbeiderskolonist Van Eijlen (zie scan 20).
De alleen achtergebleven Willemina van Gerpen weduwe
Bronsema zit er nog in 1859 als de Staat de gestichten overneemt
van de Maatschappij van Weldadigheid. Zij overlijdt te Veenhuizen
op 1 maart 1861.
■ Dirk Hansen, geboren 5 april 1803, en Anna
Christina Muller, geboren 10 november 1803, uit Amsterdam,
de jongste arbeiderskolonisten. Met kind
● Dirk Cornelis Hansen, geboren 20 juni 1822.
Designatie 84 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 51.
Het stamboek meldt: 'Hansen van verlof achtergebleven 16 november
1825, zijne huisvrouw 10 december 1825' (en naar ik aanneem heeft
ze het kind meegenomen).
■ Jacob Kircher,
geboren 29 mei 1772, en Johanna ter Haar, geboren 1
januari 1788, uit Amsterdam. Met kinderen
● Jacob Johannes Kircher, geboren 29 mei
1819 en
● Maria Christina Kircher, geboren 29
oktober 1822.
Designatie 84 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 52.
Op 13 september 1825 wordt geboren Willem Frederik Kircher.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 30 september 1826.
■ Jurriaan
Seel, geboren 20 augustus 1765, en Elsje Smit,
geboren 22 augustus 1770, uit Amsterdam, de oudste
arbeiderskolonisten.
Designatie 84 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 53, maar doorgehaald en
vervangen door 28.
Op 5 april 1824 overlijdt Jurriaan Seel. In een brief dd 20 april
1824, invnr 69, noemt de directeur der koloniën zijn weduwe Elsje
Smit ongeschikt als arbeiderskoloniste wegens 'blindheid en zwakte
door ouderdom, geheel buiten staat hare kost op eenige wijze te
verdienen' en vraagt hij toestemming haar te mogen ontslaan. De
vrouw vertrekt van Veenhuizen met ontslag op 11 juni 1824.
■ Diderik
Mulder, geboren 13 augustus 1779, en Petronella Fransen,
geboren 23 november 1780, uit Amsterdam. Met kinderen
● Christina Elisabeth Mulder, geboren 4 mei
1805,
● Anna Petronella Mulder, geboren 18 mei
1807,
● Matthijs Mulder, geboren 1 januari 1815,
● Sophia Diderica Mulder, geboren 2
februari 1819 en
● Maria Wilhelmina Mulder, geboren 6
februari 1821.
Designatie 84 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 54.
Op 23 januari 1825 overlijdt Maria Wilhelmina Mulder.
Op 23 juli 1826 gaan Christina Elisabeth Mulder en
Anna Petronella Mulder met ontslag. De rest van het
gezin vertrekt van Veenhuizen met ontslag op 5 juli 1827.
■ Cornelius Hagen en
Johanna Louisa Stenvers met twee kinderen uit
Amsterdam. Vertegenwoordiger van de kolonisten in de tuchtraad en
'poortier' van het eerste gesticht, zie deze
pagina.
■ Pieter Capellen, geboren 6
juni 1763, en Anna Christina Peral, geboren 3 mei 1778,
uit Amsterdam met drie kinderen. Aankomst 20 december 1823. Woning
56. Vertrek 13 april 1826. Dit gezin wordt uitgebreider behandeld
op deze pagina.
■ Bernardus Cantzelaar met vier kinderen uit Amsterdam, woning 57. Een weduwnaar die voor vier nog kleine kinderen moet zorgen kan niet tegelijk werken en daarom is het gezin volgens de directie volkomen ongeschikt, zie de verzamelpagina.
■ Coenraad Eberlee, geboren
31 maart 1794, en Anna Barbera Lis, geboren 8 mei 1796,
uit Amsterdam. Met kinderen
● Anna Maria Eberlee, geboren 2 oktober
1818,
● Anna Barbera Eberlee, geboren 36 september
1820 en
● Sophia Louisa Eberlee, geboren 7 januari
1823.
Designatie 84 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 58. Op 16 juni 1825 wordt
geboren Sophia Christina Eberlee. Het gezin verlaat
Veenhuizen met ontslag op 30 september 1826.
■ Abraham van Welle en
Aagje van den End uit Amsterdam, woning 59. Het gezin zal,
eerst als arbeiders en daarna als bedelaars, tot op het laatste
lid uitsterven in Veenhuizen, zie de verzamelpagina.
■ Isaac van Eijlen,
geboren 16 januari 1787, en Alida Obermann, geboren 15 mei
1784, uit Amsterdam. Met kinderen
● Alida Margretha van Eijlen, geboren 19
april 1814 en
● Jan Jacob van Eijlen, geboren 15 juni
1815.
Designatie 84 in het designatieregister
1823. Aankomst 20 december 1823. Woning 60, maar 2 oktober 1827
verhuizen ze naar woning 20 en 2 augustus 1829 naar woning 11. Ze
staan in het stamboek van arbeidershuisgezinnen met invnr 1573 op
scan 12, invnr 1574 op scan 11 en invnr 1575 op scan 30.
Op 27 maart 1835 overlijdt Isaac van Eijlen. Op 5 mei 1837
verlaat Alida Margretha van Eijlen Veenhuizen met
ontslag en Jacob van Eijlen doet dat op 6 mei 1838.
Hij trouwt een jaar later met een dochter van arbeiderskolonist
Bronsema (zie scan 17).
De alleen achtergebleven Alida Obermann weduwe J. van
Eijlen zit er nog in 1859 als de Staat de gestichten overneemt van
de Maatschappij van Weldadigheid. Zij overlijdt te Veenhuizen 16
november 1869.
■ Dirk van der Burg en Aagje Hanstede
met vijf kinderen uit Delft. Ze krijgen van Delft het aanbod vrije
kolonisten te worden, maar slaan dat af, zie de verzamelpagina.
■ Philippus Jacobus Mans en Jacomina
Kraaijveld met drie kinderen uit Gorinchem. Na de dood van
haar man keert de weduwe terug naar Gorinchem, zie de verzamelpagina.
■ Andries Roelof, geboren 21 september 1773, en Johanna
Maria Schouten, geboren 3 februari 1799, uit Utrecht.
Designatie 91 in het designatieregister
1823. Aankomst 1 januari 1824. Woning 63 in het eerste gesticht.
Op 24 april 1824 wordt geboren Pieter Roelof, op 21 april
1825 wordt geboren Johanna Cornelia Helena Roelof en op 26
mei 1827 wordt geboren Maria Hetje Roelof.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 5 juli 1827.
■ Abel Richards, geboren 20 mei 1795, en Anna
Maria Goubius, geboren 26 oktober 1795, uit Utrecht. Met
kinderen
● Maartje Richards, geboren 30 november 1821 en
● Johanna Maria Richards, geboren 22 april
1823.
Designatie 91 in het designatieregister
1823. Aankomst 1 januari 1824. Woning 64..
Op 23 februari 1824 overlijdt Johanna Maria Richards.
Op 15 januari 1825 wordt geboren Aaltje Richards en
op 17 augustus 1826 wordt geboren Abel Richards.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 30 september 1826.
■ Jan Kraan en Maria van der Meer met vier kinderen uit Rotterdam. Ze worden 16 april 1825 overgeplaatst naar woning 21 van het tweede gesticht en staan later in het stamboek van het derde gesticht op scan 109. Vandaar gaan ze naar de vrije koloniën, waar hun jongste zoon graag viool speelt, zie deze pagina.
■ Simon Looijsen, geboren in
1788, en Barbara Catharina Beaufort, geboren in 1794, uit
Middelburg. Met kinderen
● Pieternella Catharina Looijsen, geboren
in 1820,
● Simon Looijsen, geboren in 1822 en
● Lourens Looijsen, geboren in 1823.
Voorgedragen door de Provinciale Kommandant van Zeeland.
Designatie 97 in het designatieregister
1823. Aankomst 8 januari 1824. Woning 68.
Op 18 januari 1824 overlijdt Lourens Looijsen. Het gezin
verlaat Veenhuizen met ontslag op 30 september 1826.
■ Cornelis Wijnstok en
Jacobs Auke de Vries uit Enkhuizen met vijf kinderen,
woning 69. Hij schrijft een mooie brief aan het thuisfront in
Enkhuizen, waarin hij vraagt om hem een 'noorthollands kaasjen' te
sturen, zie de verzamelpagina.
■ Adrianus van Lopik,
geboren 13 april 1787, en Johanna Grada Sandman, geboren 1
november 1789, uit Arnhem.
Designatie 111 in het designatieregister
1823. Aankomst 15 januari 1824. Woning 70. In een brief dd 20
april 1824, invnr 69, noemt de directeur der koloniën hen
ongeschikt als arbeidersgezin want 'Krankzinnig en ongeneesbare
opene beenen, is dus volstrekt onbekwaam zijne kost op eenige
wijze te kunnen verdienen' en vraagt hij toestemming hen te
mogen ontslaan. Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 11
juni 1824.
■ Pieter den Otter en Jacoba Sijs met vier
kinderen uit Goes, woning 71. Heeft klachten en daaruit
voortvloeiende 'moedeloosheid', zodat ze niet lang blijven, zie deze pagina.
■ Dirk de Graaff en Evertje van den Burg uit Deventer met vier kinderen, woning 72. Tijdelijk bevorderd tot hoevenaar op een grote boerderij, maar na drie jaar moeten ze terug naar een arbeiderswoning en dan zijn ze snel weg, zie hierboven bij scan 4 en op de verzamelpagina.
■ Klaas Prins en Trijntje Buis met vier kinderen
uit Nieuwe Niedorp, woning 73. Als eerst moeder en daarna vader
overlijdt, komen de kinderen in het wezengesticht, zie deze pagina.
■ Sjoerds Gatzes Visser, geboren 22 januari 1776, en Aukje
Davids, geboren 22 december 1783, uit IJlst. Met kinderen
● Wijtze Sjoerds Visser, geboren 9 augustus
1811,
● Anna Sjoerds Visser, geboren 27 februari
1814,
● Grietje Sjoerds Visser, geboren 19
september 1816,
● Wijbe Sjoerds Visser, geboren 2 oktober
1819 en
● Klaaske Sjoerds Visser, geboren 10 april
1823.
Designatie 114 in het designatieregister
1823. Aankomst 29 januari 1824. Woning 74.
Op 8 oktober 1826 worden ze gepromoveerd tot hoevenaars op de
grote boerderij N7. Ze staan op scan 112 van invnr 1571 en folio 3
van invnr 1367 (de enige plek waar volledige geboortedata staan).
Op 25 februari 1833 worden ze weer teruggeplaatst als
arbeidersgezin (folio 2 van invnr 1581) naar woning 25 van het
eerste gesticht, later woning 4.
Op 9 juni 1835 gaat Wijtze Sjoerds Visser met
ontslag, op 7 mei 1836 doet Anna Sjoerds Visser dat
en op 23 augustus 1836 ook Grietje Sjoerds Visser.
De rest van het gezin - man, vrouw en 2 kinderen - verlaat
Veenhuizen met ontslag op 26 april 1849.
■ Theodorus de Vries, geboren in 1785, en Catharina
Zwaan, geboren in 1785, uit Haarlem. Met vier voorkinderen
van de vrouw:
● Jacob van Alphen, geboren in 1812,
● Alida van Alphen, geboren in 1814,
● Hendrik van Alphen, geboren in 1816 en
● Anna van Alphen, geboren in 1819.
Designatie 114 (de tweede 114) in het designatieregister
1823. Aankomst 5 februari 1824. Woning 75. Het gezin verlaat
Veenhuizen met ontslag op 11 juli 1827.
■ Johannes Wilhelmus Klinkenbos, geboren 17 juli 1790, en
Margaretha Kramps, geboren 26 september 1792, uit
Amsterdam. Met kinderen
● Teodorus Wilhelmus Klinkenbos, geboren 5
september 1815,
● Johannes Adolf Klinkenbos, geboren 4 april
1821 en
● Cornelis Christoffel Klinkenbos, geboren
10 mei 1823.
NB: Ook zou meekomen Johanna Maria Klinkenbos,
geboren 6 februari 1819, maar die was er niet bij.
Designatie 127 in het designatieregister
1823. Aankomst 28 januari 1824. Woning 76.
Op 12 juli 1826 wordt geboren Wilhelmina Elisabeth
Klinkenbos.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 24 juli 1827.
■ Frederik Theodorus Bergh en Maria Sebilla Drossen,
woning 77, uit Amsterdam. Hij brengt het tot employé van de
Maatschappij, maar wordt daarbij wel wild heen en weer geslingerd
van de ene betrekking in de andere, zie deze
pagina.
■ Klaas van den Bos, geboren 13 augustus 1787, en Jannetje
Kallenberg, geboren 8 februari 1784, uit Leiden. Met
kinderen
● Pieter van den Bos, geboren 5 december
1814,
● Hendrik van den Bos, geboren 15 november
1817 en
● Sara van den Bos, geboren juni
1822.
Designatie 117 in designatieregister
1823. Aankomst 28 januari 1824. Woning 78.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 22 juli 1826.
■ Gerrit Goudenberg, geboren in 1789, en Susanna
Hogenhuijzen, geboren in 1780, uit Haarlem. Met kinderen
● Jozina Goudenberg, geboren in 1809 en
● Gerrit Goudenberg, geboren in 1816.
Designatie 121 in het designatieregister
1823. Aankomst 5 februari 1824. Woning 79.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 16 januari 1827.
■ Joannes Martinus Koeleman en Francisca Johanna
Waarkop Reijers. Woning 80, uit Amsterdam. Een goud- en
zilverdraad pletter en trekker, die het liever weer in zijn oude
beroep probeert, zie de verzamelpagina.
■ Hendrik Smit, geboren 5 januari 1794, en Maretje
Hofman, geboren 10 mei 1792, uit Monnickendam. Met kinderen
● Maretje Smit, geboren 10 oktober 1817 en
● Geesje Smit, geboren 9 februari 1821.
Designatie 126 in designatieregister
1823. Aankomst 5 februari 1824. Woning 81
Op 29 september 1825 wordt geboren Kaatje Smit.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 10 augustus 1827.
■ Dirk van der Waal en Anna Catharina Balde,
woning 82, uit Rotterdam. Bedreven in het boerenwerk, 'koorn- en
rummolenaar', krijgen al snel een plek in de vrije koloniën
aangeboden, maar daar houden ze het na vier jaar voor gezien. Een
pagina volgt nog.
■ Joannes van Midden en Marijtje van der Linden,
woning 83, uit Lisse. Beginnen slecht met brieven vol klachten en
iets dat op afpersing lijkt maar later klimmen ze hoog op, zie deze pagina.
Hun opvolgers in woning 83 zijn:
■ Antoine Kiermans, geboren in 1791, en Mijntje van
den Berg, geboren in 1799, uit Utrecht. Met kind
● Johannes Kiermans, geboren in 1825.
Aankomst 28 maart 1826. Woning 83.
Ze zijn hier in het eerste gesticht op 27 februari 1827 gekomen
vanuit woning 37 van het derde etablissement en ze verlaten 23
juli 1827 de kolonie met ontslag.
■ Pieter Bendervoet, geboren in 1771, en Adriana van
der Wolff, geboren in 1790, uit Broek (maar volgens het
designatieregister uit Gouda). Met kinderen
● Willem Bendervoet, geboren in 1807,
● Lijntje Bendervoet, geboren in 1810,
● Bartje Bendervoet, geboren in 1812,
● Mietje Bendervoet, geboren in 1814,
● Hendrik Bendervoet, geboren in 1819,
● Janus Bendervoet, geboren in 1822 en
● Willemina Bendervoet, geboren in 1823.
Designatie 128 in het designatieregister
1823. Aankomst 12 februari 1824. Eerst woning 84, vanaf 2 oktober
1827 woning 50.
Op 12 april 1825 wordt geboren Arie Bendervoet,
maar hij overlijdt 17 augustus 1826.
Op 1 mei 1826 is Willem Bendervoet 'als milicien
vertrokken'. Op 27 mei 1828 vertrekt Bartje Bendervoet
met ontslag.
De rest van het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 10
september 1829.
■ Hendrik Gerbers Bouwman, geboren in 1781, en Trijntje
IJmkes Donker, geboren in 1781, uit Sloten. Met kinderen
● Johanneske Bouwman, geboren 3 april 1813,
● Reinske Bouwman, geboren 26 januari 1817,
● IJmke Bouwman, geboren 5 mei 1819 en
● Gerben Bouwman, geboren 13 september 1821.
Designatie 120 in designatieregister
1823. Aankomst 7 februari 1824. Woning 85.
Op 19 september 1826 overlijdt Johanneske Bouwman.
Op 2 oktober 1827 verhuist het gezin naar woning 51. Op 1 mei 1838
gaat IJmker Bouwman in militaire dienst. Op 22 juli
1840 of 1841 vertrekt Reinske Bouwman met ontslag.
Op 1 mei 1846 vertrekt Gerben Bouwman om 'te gaan
dienen'.
Dan zijn alle kinderen het huis uit. Op 18 februari 1851 overlijdt
echtgenote Trijntje IJmkes Donker. Op 1 november 1855
overlijdt als laatste gezinslid Hendrik Gerbers Bouwman.
■ Peter Engelen, geboren in 1773, en Christina
Siepman(s), geboren in 1777, uit Nijmegen. Met kinderen
● Engel Engelen, geboren in 1809,
● Derk Engelen, geboren in 1813,
● Dina Engelen, geboren in 1815,
● Willem Engelen, geboren in 1819 en
● Roelof Engelen, geboren in 1820.
Designatie 122 in het designatieregister
1823. Aankomst 12 februari 1824. Woning 86.
Zoon Engel Engelen moet september 1826 voor de rechter in Assen
verschijnen omdat hij na een miskoop een koopman met een mes zou
hebben bedreigd, maar wordt vrijgesproken. Daarna is hij op 17
maart 1827 'als milicien naar Koeverden vertrokken'.
De rest van het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 19
juli 1827.
■ Paulus Maart, geboren 2 juni 1787, en Lucia van der
Wal, geboren 16 februari 1788, uit Leeuwarden. Met kinderen
● Barbera Maart, geboren 17 september 1811,
● Petronella Maart, geboren 5 juni 1816,
● Elida Maart, geboren 10 juli 1820 en
● Anna Maria Maart, geboren 2 oktober 1823.
Designatie 119 in designatieregister
1823. Aankomst 15 februari 1824. Woning 87.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 1 augustus 1827.
■ Johan Christoffel Gustavus en Aleida Kunst uit
Zwolle. Met kinderen Johan Christoffel
Gustavus, Jacobus Gustavus, Gerretdina
Gustavus en Theodorus Gustavus. Bij niemand
is een geboortedatum vermeld.
Designatie 133 in het designatieregister
1823. Aankomst 29 februari 1824. Woning 88.
Op 17 november 1826 wordt geboren Frederica Wilhelmina
Gustavus.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 11 augustus 1827.
■ Harm Meulman en Grietje Berends met vijf
kinderen uit de provincie Groningen. Volgens een latere
aantekening wordt hij koster bij de protestantse gemeente te
Veenhuizen, het gezin moet nog opgenomen worden op de verzamelpagina.
■ Tjerk Luitjens, geboren in 1785, en Willemke Davids
Wijngaarden, geboren in 1784, via de gouverneur van
Groningen. Met kinderen
● David Luitjens, geboren in 1818,
● Luitje Luitjens, geboren in 1817 en
● Jetske Luitjens, geboren in 1822.
Designatie 137 in het designatieregister
1823. Aankomst 5 maart 1824. Woning 90.
Het gezin deserteert op 21 mei 1825, maar is terug op 14 juni
1825. Daarna gaat het naar de strafkolonie op de Ommerschans, waar
het blijkens dit
overzicht aankomt op 16 juni 1825. Op 17 januari 1826
verlaat het gezin met ontslag de koloniën.
■ Gerhardus Roelfs Roelfsema en Fregien Samuels Meijer met drie kinderen uit Delfzijl. Een van die kinderen zorgt voor een succesverhaal, zie deze pagina.
■ Cornelis van Rietschoten, geboren 5 december
1792, en Klaaske van der Vorm, geen geboortedatum vermeld,
uit Oud Beijerland. Met kinderen
● IJike van Rietschoten, geboren 11 mei
1817,
● Willem van Rietschoten, geboren 5 augustus
1818 en
● Aart Bouwens van Rietschoten, geboren 18
januari 1824.
Designatie 132 in het designatieregister
1823. Aankomst 7 maart 1824. Woning 91.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 8 april 1824,
waarmee ze de snelste vertrekkers zijn.
■ Nicolaas Swagerman, geboren 13 maart
1779, en Johanna Henriette Goedstee, geboren 2 december
1792, uit Den Haag. Met kinderen
● Elisabeth Swagerman, geboren 10 juni 1816
en
● Hanna Frederica Swagerman, geboren 3 april
1823.
Designatie 129 in het designatieregister
1823. Aankomst 14 april 1824. Woning 91.
Het gezin verhuist op 16 april 1825 naar woning 23 van het tweede
gesticht, maar ze staan op scan 110 van het stamboek van het derde
gesticht met invnr 1572. Daar wordt gemeld dat het gezin
Veenhuizen met ontslag verlaat op 1 oktober 1826.
■ Hendrik van Schaijk, geboren in
1782, en Alijda Brands, geboren in 1792, uit Nijmegen. Met
kinderen
● Klaasje van Schaijk, geboren in 1819 en
● Jacobus van Schaijk, geboren in 1822.
Designatie 131 in het designatieregister
1823. Aankomst 7 maart 1824. Woning 92.
Op 15 juni 1825 wordt geboren Margaretha Theodora van
Schaijk. Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op
30 september 1826.
■ Willem Hendrik Farsier,
geboren in 1777, en Theodora Soldon, geboren in 1787, uit
Utrecht. Met kinderen
● Willemina Farsier, geboren in 1811 en
● Louisa Bastiana Farsier, geboren in 1818.
Designatie 140 in het designatieregister
1823. Aankomst 12 maart 1824. Woning 93.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 19 juli 1827.
■ Gerben Martens de
Vries en Sjoukjen Folkerts met zes kinderen uit
Workum. Woning 94. Hij is als bakkersbaas uit Workum naar
Veenhuizen gekomen, maar heeft last van 'te groote beperking in
personele vrijheid en te geringe inkomsten', zie deze pagina.
■ Johan Hendrik Ording,
geboren 12 juli 1791, en Anna Christina Laufkötter,
geboren 26 december 1791, uit Amsterdam. Met kinderen
● Anna Sophia Ording, geboren 13 januari
1822 en
● Maria Elizabeth Ording, geboren 7 maart
1824.
Designatie 9 in het designatieregister
1824. Aankomst 8 juli 1824. Woning 95.
Op 14 mei 1826 wordt geboren Jan Hendrik Ording.
Het gezin verlaat Veenhuizen met ontslag op 7 september
1826.
■ Pieter Gijben en Johanna van der Wijden, met twee kinderen uit Rotterdam. De familie gaat in de komende jaren van één arbeiderswoning naar drie arbeiderswoningen, zie deze pagina.