Het gezin van Antoni Mikkers komt op 21 november 1827 aan
in Veenhuizen en betrekt een van de woningen voor
'arbeidershuisgezinnen' aan de buitenkant van het derde
gesticht te Veenhuizen. Dat is een van de woninkjes waarover de
subcommissie van weldadigheid te Den Haag mag beschikken.
We vinden ze terug op scan 129 van het register van het derde
gesticht met invnr 1572. Volgens die inschrijving bewonen ze
woning nummer 79 en van hier neem ik de gezinsgegevens over:
Gezinssamenstelling
● Antoni Mikkers is volgens de in dit opzicht niet altijd
betrouwbare kolonieadministratie geboren op 9 mei 1795.
Hij is rooms-katholiek, zijn echtgenote gereformeerd en de
kinderen weer rooms-katholiek. Die echtgenote is:
● Petronella Vermeulen, geboren 6 april 1797. Het
echtpaar heeft de volgende kinderen:
● Maria Mikkers, geboren 24 augustus 1823 en
● Antoni Mikkers, geboren 28 augustus 1825.
Op de kolonie komt daar bij:
● Johannes Mikkers, geboren in 1828, volgens
uitlatingen (zie hieronder) van Petronella Vermeulen begin juli.
Deserties
Het bevalt het gezin duidelijk niet in Veenhuizen. Genoteerd
wordt dat ze met z'n allen weglopen op 10 april 1828, dus
na minder dan vijf maanden. Ze komen, al dan niet vrijwillig wel
weer terug, op 15 mei 1828, maar er staat straf op het
zonder toestemming de kolonie verlaten (of in het koloniejargon
'deserteren').
Vermoedelijk om aan die straf te ontkomen, gaat de man des huizen
Antoni Mikkers er opnieuw vandoor op 2 juli 1828. Het is
niet aangetekend dat zijn vrouw en de rest van het gezin hem
volgen, maar dat lijkt wel zo te zijn, want onderstaande brief
lijkt uit Den Haag te komen.
Dat het U Edelen goedgunstig moge
behagen
De brief is gedateerd 28 juli 1828, gericht aan de 'Weledele Heeren, uitmakende de Commissie van Weldadigheid te ’s-Hage' en bevindt zich In invnr 92 scans 357-359. De zinsbouw laat wat te wensen over, maar verder is het een keurige brief:
’s-Hage, den 28 July 1828
Weledele Gestrenge Heeren,
Niet anders dan met gevoelens van ware hoogachting neemt de ondergetekende de huijsvrouw van Antonie Mikkers, de vrijmoedigheid U edelen te naderen dan dat zij tot haar grievende smart geinformeert zijnde, verklare gemelde man weder van de Kolonien Veenhuizen heeft geabsenteert, en zij nu is zugtende met 3 kinderen waar het jongste reeds 3 weken bereikt dus U Edelens in aanmerking gelieven te neemen hoe smartelijk het voor een vrouw en moeder zijnde, wiens man als broodbewinner zijnde te absenteren en geene de minste verdiensten aan haar en deszelfs kinderen opbrengt.
Dat het U Edelen goedgunstig moge behagen, en het daar heene gelieve te dirigeren hare gemelde man van de Kolonien Veenhuizen te doen ontslaan, tegen betaling der schulden in termijnen en konde het zijn, indien de Edelmoedigheid van deze Commissie plaats konde nemen aangezien de omstandigheid van vrouw en kinderen haar alsdan de schulden voor een gratificatie doen erkennen.
God vol zijn van genade, bestuure U Edelen harte tot barmhartigheid, en hope een gunstig antwoord te mogen genieten.
Naar verdere toewensching U Edelen in de bescherming des Allerhoogsten te hebben aanbevolen, noeme te zijn:
Met de diepste en nederige hoogachting,
Uw Edelen zeer gehoorzame onderdanige dienaresse,
de huijsvrouw van A. Mikkers.
In een ander handschrift is op de brief geschreven: 'In het
Mosselstraatje op het Spui bij J. Vermeulen kleedermaker'. Dat zou
wel eens een familielid van Petronella Vermeulen kunnen zijn.
Opsporing
Op de achterkant heeft de permanente commissie haar beslissing
geschreven: 'De Policie verzogt Mikkers en zijn gezin terug te
brengen.' Dat kan niet moeilijk zijn als het adres al bekend is.
Aldus geschiedt. In een brief over een andere vluchteling, zie hier, schrijft de Haagse politie op 18 september 1828, invnr 93 de scans 269-270:
Den mede gereclameerde Antonie Mikkers benevens zijne huisvrouw Petronella Vermeulen en drie hunner kinderen, met name Anthonie, Maria en Johannes, oud 3 en 5 en de laatste 9 weken zijn ontdekt, ingesloten en voor de Kommissie dispositie gesteld.
Strafkolonie
Dat betekent het eind van de vlucht. Genoteerd wordt dat ze 21
september 1828 terug zijn in de kolonie en volgens dit overzicht
worden ze vervolgens op 23 september 1828 de strafkolonie
op de Ommerschans binnengevoerd. Ze staan in het
strafkolonistenregister van strafkolonisten met invnr 1580.
Daarvan zijn geen scans, maar wel foto's op www.bonmama. Kies
'spring naar eerste blad' en als dat gebeurd is, vul je bij
'record' 38 in om op de pagina te komen waar het gezin
staat.
In de strafkolonie overlijdt de nog piepjonge Johannes op 3
april 1829. Aan de andere kant wordt:
● Petronella Mikkers geboren op 6 mei 1830.
Het hele gezin wordt ontslagen op 3 mei 1831 en verlaat
dan na drieenhalve niet al te succesvolle jaren de koloniën van
weldadigheid.