Naar het overzicht
van stukken over de proefkolonie





Petrus Ameshoff wil 1 maart 1820 het vervoer van kolonisten beter geregeld hebben en komt met voorstellen voor roggebrood, kaas, bier en een geleidebrief

Petrus Ameshoff regelt de reis van kolonisten vanaf Amsterdam, maar ergert zich blijkbaar aan de rommeligheid. Hij schrijft op woensdag 1 maart 1820 naar Den Haag, invnr 54:


Amsterdam 1 maart 1820

Zeer Geachte Vriend!

Gister heb ik hier gekregen een huishouding van Breda - Vermeulen - voor de kolonie bestemd, zonder over de expeditie, daarvan eenige order te hebben.

Dewijl de 2 vorigen aan mij door de P.K. geadres­seert waren, moet ik daaruit besluiten, dat zij van mij spoediger opgave der kosten erlangende, liever deze zaak aan mij demandeert.

Ik wil wel voor de huisvesting alhier en de expeditie zorgen, mits het volgende goedgekeurd word.

1. Van de Permanente Komm. algemee­ne lijst te ontvangen, van de bestemde per­sonen voor de kolonie, welke Amsterdam moeten passeren.

2. Deze personen door de subkommis­sien met geleidebrief (waar­van, om mij duide­lijker uittedrukken, hier nevens een model voege) aan mij te adresseren, zodanig dat zij met open water (het schip dat gister moest vertrekken ligt in het ijs) des dingsdags of zaturdags, zoo veel mogelijk, bij mij komen.

3. Vracht voor ieder perzoon klein of groot 15 st. door mij hier te betalen tot Steenwijk.

4. Dagelijks kostgeld 24 uren gerekend, en gedeelte voor een geheel. Als

man of vrouw of kind boven 16 jaar 18 st.
kind van 10 tot 16 jaar 14 st.
van 5 tot 10 jaar 10 st.
van 5 en beneden 6 st.

5. Tot de expeditie ieder perzoon een halfwitte of rogge brood, ½ pond kaas en 1 kruik bier.

6. De Perm: Komm: bepaald aan de subk. zoodanig de afreize dat ik slechts 3 huishou­dens tegelijk krijge. (dit punt is doorgestreept)

7. De subkomm. moeten zorgen dat de kolon. ten minsten geld voor een dag onder­houd hebben (ik kan uit de stad zijn) en be­taalt alles tot Amsterdam, hetwelk in de ge­leidbrief vermeld staat.

Het is natuurlijk dat het gestelde zoms vermindering kan onder­gaan en dat ingevalle mijne aannemers, die altoos tot de lagere volksklasse behooren, hun contrakt breken, men geen middel, zonder veel onaange­naamheden zal hebben, hun tot het vervullen daarvan te noodzaken.

Er is mij nog voorgekomen eene zaak van bezuiniging te zijn, dat is, alle de brieven van Amsterdam aan de Perman. Komm. gerigt bij mij tus­schen 9 en 1 ure te doen adresseren, en wel Bergstraat no.17. Dit zoude nog al wat port besparen.

Vd Vliet en andere Honor. en Korrep. leden, vragen mij dagelijks wat hunne verplig­tingen zijn, dit kan ik hun gemakkelijk uitleg­gen, doch anderen vragen dit niet, en blijven werkloos.

Ik verzoek UWE alle deze zaken in over­weging te nemen en daarover het gevoele der Kommissie te willen inwinnen.

Minzame vriendschappelijke groeten.
J.J.

P.J. Ameshoff

'St.' is een afkorting van 'stuivers'. Bijgevoegd, en dus ook invnr 54, is een model voor de hier boven genoemde geleidebrief:


Geleide-brief:

Voor de kolonisten bestemd voor de kolonie Frederiksoord.

De subkommissie der Maatschappij van Wel­dadigheid van de Perma­nente Kommissie, ontvangen hebben in dato (1) 182 no. de toe­zeg­ging van de plaatsing in de kolonie Frede­riksoord
van (2)
en zijne vrouw (3)
benevens (4) kinderen zijnde oud (5)

heeft dezelve met schipper (6) heden naar Amsterdam vertrekkende, gezonden tot den Heer    wonende (7)

zijnde de vracht en alle onkosten tot Amster­dam, door hem betaald en is hun daartebo­ven gegeven tot reispenning de som van    ten einde daarvan bij aankomst te Amsterdam in de eerste behoeften te kunnen voorzien.

Uitnoodigende alle autoriteiten en sub­kommissien deze perzonen bij derzelver doorreize alle hulp en bijstand en beschou­wing in geval van nood te verlenen.

Gegeven te    op heden    182
Handtekening van (8)

De subkomm. voornoemd

1 datum brief kennisgeving vd Permanente Komm.
2 3 naam en voornaam voluit van man en vrouw
4 getal in schrift
5 ouderdom van ieder optegeven
6 naam schipper
7 gracht of straat
8 handtekening kolonist

N.B. Zodanig een model konde in de Star geplaatst worden, en de subk. daar aan ver­wezen.

Het voorstel van Ameshoff wordt met enige aanpassingen uitgevoerd. De geleidebrief verschijnt in de Star maart 1820, pagina 235. En in de Staatscourant van 21 maart 1820 schrijft Paulus van Hemert:


Daar, bij de opzending van huisgezinnen of personen naar Frederik­soord, niet altijd die regelmatigheid plaats heeft, welke alleen in staat is, den goeden uitslag hunne reize te verzekeren, heeft de permanen­te commissie het noodig geacht, een model van Reis- of Geleidebrief aan de sub-commissien, ten gebruike bij zulke gelegenheden, aan te bie­den, waarvan zij verzoekt, dat dezelve zich voortaan eenparig bedie­nen; zullende het opstel in de Star, no. 3, die met 1o april staat uit te komen, te vinden zijn.
P. van Hemert, secretaris.