Om te beginnen is er de verantwoording van de gebruikte
bronnen, met name archiefstukken, met soms wat extra informatie en
met veel verwijzingen naar stukken op deze site. Die
verantwoordingen per hoofdstuk zijn via deze pagina in te
zien en/of op te halen. Op een andere pagina staan de in het boek
voorkomende persoonsnamen en
weer elders de plaatsnamen.
Dan de navolgende pagina's / verzamelingen:
Tuchtzaken waarbij kolonisten tot de strafkolonie veroordeeld
kunnen worden staan bij de afdeling Tucht.
Uitleg over de registers/stamboeken
van de strafkolonie in het archief.
Het aantal bewoners van de strafkolonie volgens de jaarverslagen van de Maatschappij. volgt
Alle stukken over hoofdpersoon Willempje van der Dooze (en Christiaan Willem Harbrecht).
Alle stukken over
hoofdpersoon Johannes Hermanus Kniesenburg en zijn gezin.
Stukken betreffende
de bouw van de strafkolonie in september 1822.
De functie 'opzichter der strafkolonie': 1. De aanstelling op 8 oktober 1827 van Hendrik van Vianen.
De functie 'opzichter der strafkolonie': 2. De aanstelling op 4
mei 1830 van Haaije Hoogstra.
Op 6 september 1828 wordt een concept-besluit genomen over vrijlating e.d. van strafkolonisten.
Het besluit tot terugplaatsing, overplaatsing of ontslag van strafkolonisten per 31 augustus 1829.
Op 25 september 1833 is er ' jaarlijksch onderzoek van de strafkolonisten te Ommerschans'.
Beoordeling van het gedrag van de strafkolonisten over 1834 en 1835 in september 1835.
Johannes Lehmbroek gaat
december 1830 naar de strafkolonie na twee jaar luidruchtig
protesteren.
De reactie van Hermanna
Friso op een mogelijke verbanning naar de strafkolonie in januari
1837.
Sjoukjen Ulbels Wijnia gaat in 1838 voor het eerst de strafkolonie in. Later volgen nog twee keer.
De hartstochtelijke
pleidooien in 1843 voor de vrijlating van Cornelia
Pennink uit de strafkolonie.
En tenslotte zijn er lijsten van alle mensen die in de strafkolonie hebben gezeten. De lijst is gemaakt door Luurt Vrijen uit de registers uit Drents Archief toegang 0186 met invnrs 1442, 1580, 1584, 1585 en 1586 (zie deze pagina). Daarna hebben Wil Schackmann en Luurt Vrijen de (vele) ontbrekende gegevens in de registers aangevuld vanuit de invnrs 1389, 1543, de kolonistendatabase en de wezendatabase en de stamboeken van arbeiders, veteranen en vrije kolonisten. Het is dus GEEN letterlijke weergave van de stamboeken.
De lijst is zo onhanteerbaar lang dat ik hem in stukken van vijf jaar heb opgeknipt. Als onderstaande schema klaar is, geeft het een indruk van ontwikkelingen in de toestroom van bannelingen. In de eerste kolom het jaar, in de tweede kolom waar de strafkolonisten vandaan komen (VK = vrije koloniën; VH = Veenhuizen; OS = Ommerschans; alleenstaanden uit VK zijn of ingedeelden of kolonistenkinderen) en in de derde kolom de verwijzing naar de lijst waar dat jaar bij staat.
1820 tot en met 1825 |
Het begint in 1820 met drie ingedeelden uit VK, in 1821 gaat het los met 9 kolonistengezinnen uit VK met in totaal 48 personen, 10 alleenstaanden uit VK en 1 alleenstaande die rechtstreeks van buiten de koloniën geplaatst is. In dat tempo gaat het door, met vanaf 1824 ook arbeidersgezinnen uit VH. |
1826 tot en met 1830 |
Eind 1826 het jaar komt de allereerste
recidivist in de strafkolonie: Johannes Hermanus
Kniessenburg en gezin, zie hier. Er komt ook een vrije
kolonist die niet tot de strafkolonie is veroordeeld, maar
alleen hier wordt opgesloten om wat af te koelen: Antonie
van Dalen, zie hier. Vanaf 1828 worden ook wezen uit VH naar de strafkolonie gezonden. |
1831 tot en met 1835 |
De grootste groep wordt gevormd door
ingedeelden in de vrije koloniën: 24 stuks. Verder
gezinnen (al dan niet volledig) uit die koloniën 16 met 39
kinderen en 8 zonen of dochters van kolonisten (of met
kind of zwanger), 10 weeskinderen uit Veenhuizen, één
arbeidersgezin, één arbeidersdochter en één
veteranendochter. Opvallend weinig in 1835.. |
1836 tot en met 1840 |
|
1841 tot en met 1845 |
In 1844 is het hoogtepunt qua wezen uit VH:
10 stuks. |
1846 tot en met 1850 |
|
1851 tot en met 1855 |
|
1856 tot en met 1859 |