•    
• Welkom
• Over de Maatschappij
• Kolonisten
•                                            
• Proefkolonie
• Bedelaarskolonie
• Kinderkolonie
• Strafkolonie
• Reacties

Naar het overzicht
van Veenhuizense weeskinderen

Informatie over de bewaard gebleven stamboeken/registers van op particulier contract (PK) geplaatste Veenhuizense weeskinderen

Vanaf 1819 sluit de Maatschappij van Weldadigheid contracten met instanties en personen die tegen betaling mensen in de kolonie mogen onderbrengen. Zie voor uitleg en overzichten van de contracten deze pagina.
Meestal gaat het bij zulke contracten om plaatsingen in de vrije koloniën Frederiksoord, Wilhelminaoord en Willemsoord, maar als het wees- of armenkinderen betreft, vraagt de Maatschappij of het ook goed is ze bij de wezen in Veenhuizen onder te brengen.

Soms wordt dat niet goed gevonden en blijven de op contract geplaatste personen in een van de vrije koloniën. Andere keren is het wel oké en komen ze in Veenhuizen. Ze heten dan 'geplaatst op partikulier kontrakt' en krijgen een PK-nummer. Helaas is de registratie van die PK-personen niet volledig bewaard gebleven. Hieronder staan de stamboeken waar ze WEL in staan.

Daarbij staat steeds:

● een summiere lijst met gegevens die de identificatie van personen kan vergemakkelijken: naam, geboortedatum (volgens het register) en plaats van herkomst. In de eerste kolom staat het in stukken vaak gebruikte PK-nummer (als iemand overlijdt of weggaat, krijgt de volgende dat nummer) en in de laatste kolom staat een verwijzing als er elders op de site meer over die persoon staat.

● en een verwijzing naar door Luurt Vrijen gemaakte en door mij nagekeken en aangepaste transcripties van de lijsten. Enkele verklaringen bij die transcripties;
- Naar contracten wordt verwezen met de 'L' voor Litera, wat betekent 'onder de letter'. Dus 'L A N 23' betekent A-contract nummer 23, 'L E' duidt op een E-contract, enz.
- In vervanging wil zeggen dat er eerder een ander weeskind op hetzelfde contract zat.
- de datum van aankomst in de koloniën hoeft niet hetzelfde te zijn als de aankomst in het kindergesticht, sommige kinderen wonen eerst een tijdje in de vrije koloniën.
- Men schrijft vaak 'na' als men 'naar' bedoelt.
- Bij data staat soms de 'd' van dito, dus bijvoorbeeld 'gedes. 8 oct. 1854, 15 d ter' betekent dat de persoon op 8 oktober is gedeserteerd en op de 15e van dezelfde maand weer is teruggebracht'.
- Overgenomen van algemeen contract wil zeggen dat de persoon eerst op het contract met de regering in het kindergesticht was. Meestal staat het weesnummer erbij; Dan is de persoon te vinden op de scans van de wezenregisters, zie deze pagina.
- De letter 'W' duidt aan dat een persoon in het Instituut te Wateren gevestigd is. Bij jongens betekent dat dat ze er kwekeling waren, bij meisjes dat ze daar als 'waschmeid' gewerkt hebben.
- 'O/S' staat voor Ommerschans, 'strafkol' is de strafkolonie, 'N.M.' is Nationale Militie (de dienstplicht).

● De lijst 1825-1828, invnr 1571

Dit eerste overzicht van weeskinderen die op een particulier contract in Veenhuizen zitten, komt uit het register Veenhuizen-1 1824-1828, met invnr 1571, de scans 115 tot 118. Het begint ergens begin 1825 en eindigt op 31 december 1828. Hieronder het verkorte overzicht, de volledige transcriptie staat op deze pagina.

● De lijst 1828-1829, invnr 1571

De tweede lijst komt uit hetzelfde register met invnr 1571, de scans 54 tot 56 met een vervolg op scan 119. Het begint op 1 januari 1828 en eindigt ergens eind 1829, het overlapt dus deels de vorige lijst. Hieronder de verkorte weergave van deze lijst, de volledige transcriptie staat op deze pagina.

● De lijst 1829-1831, invnr 1410

De derde lijst komt uit het wezenregister met invnr 1410, en staat achterin dat register. Het begint in 1829, dus diverse mensen die op een vorige lijst sonden staan hier ook op, en het wordt bijgehouden tot eind 1831. Hieronder de verkorte versie, de volledige transcriptie staat op deze pagina.
Voor het eerst komen er nu de op 1 november 1829 ingevoerde B-nummers op voor, de nummers voor alle op contract geplaatste koloniebewoners die zijn te vinden op de scans van invnr 1389. B staat voor bijzonder contract.

Het grote gat

Dan volgt het grote gat in de registratie van op particulier contract geplaatste weeskinderen. Van sommigen is geen enkele registratie bewaard gebleven. Er is wel een pagina waarop wezen verzameld worden die niet in de lijsten voorkomen, maar dat is een langzaam vorderende verzameling.

Anderen staan nog wel in het register van alle op contract geplaatste koloniebewoners, invnr 1389. Ze staan dan dus niet meer als Veenhuizen-bewoners bij elkaar, maar verspreid door dit hele dikke boek!
Er is een alfabetische klapper op, waarmee je het B-nummer kunt vinden:
● toegang 0186, invnr 1390 en
● daarnaast geeft toegang 0186, invnr 1391 op volgorde van B-nummer extra informatie (opzendlijsten, soms geboorteaktes e.d.) over de ingeschrevenen.

● De lijst ±1843 - 1859, toegang 0137.01 invnr 652

Vanaf rond 1843 is er weer een bewaard gebleven registratie van op particulier contract geplaatste weeskinderen. Het komt uit het archief van de Rijkswerkinrichtingen Veenhuizen/Ommerschans, Drents Archief toegang 0137.01 invnr 652 (met alfabetisch register invnr 653). Dit stamboek heeft een andere opzet doordat het over meerdere jaren loopt. Er staan meer dan 240 kinderen in.
Hieronder de verkorte versie, de volledige transcriptie staat op deze pagina. in 1859, als de Staat de gestichten overneemt, verdwijnt het verschijnsel 'op particulier contract geplaatste weeskinderen'. Degene die er nog zitten worden in de loop van 1859 overgeplaatst naar de vrije koloniën.

Dit zijn dus de op particulier contract geplaatste kinderen.
Voor degenen die op contract met de regering geplaatst zijn zie deze pagina.