Naar het overzicht
van Veenhuizense weeskinderen



Arij Tange en Isaac Tange gaan in november 1832 van bedelaarsgesticht naar kinderetablissement, maar de eerste is vervolgens snel weg

Nadat de discussie over het plaatsen van ouderloos geworden bedelaarskinderen in de kindergestichten is uitgewoed, ontstaat er een vast stramien. De Maatschappij van Weldadigheid laat het ministerie van Binnenlandse Zaken weten welke bedelaarskinderen ouderloos geworden zijn, het ministerie informeert de gouverneurs van de provinciën en die richten zich tot de gemeentebesturen.

Bijvoorbeeld deze brief van de gouverneur van Zeeland aan het gemeentebestuur van Arnemuiden, die ik vond op de site van de Historische Vereniging Arnemuiden:

Middelburg den 27 Augustus 1832
Onderwerp: Verplaatsing kinderen

Van het Departement van Binnenlandsche Zaken ontvangen hebbende eene naamlijst van in de bedelaarsgestichten der Maatschappij van Weldadigheid verpleegd wordende kinderen die met hunne Ouders of een van deze aldaar zijn aangekomen en in het jaar 1831 en in den loop van 1832 ouderloos geworden zijn onder te kennengeving dat de permanente Commissie dier Maatschappij in het belang dier kinderen heeft voorgesteld om dezelve in de KinderEtablissementen te Veenhuizen over te plaatsen, voor zoo ver bij de besturen der gemeenten waar zij onderstands domicilie hebben daartegen geene gegronde bedenkingen mogten bestaan.

UEd: aan den voet dezer een Extract uit die naamlijst bij deze mededeelende voor zoo ver uwe Gemeente betreft, heb ik de eer UEd: te verzoeken om mij binnen 14 dagen te willen opgeven of UEd: na verhoor van het daarbij betrokkene Armbestuur in de overplaatsing van de daarin genoemde kinderen in de kinderEtablissementen te Veenhuizen bewilligen, zoo neen mij uwe bedenkingen daar tegen te willen opgeven.

De Gouverneur van de Provincie Zeeland
Van Vredenburch

Nr 731 A.Tange geboren 10 Februarij 1819 te Arnemuiden ; de Vader nr 729 overleden 17 November 1831
Nr 748 J.Tange geboren 8 Februarij 1830 te Arnemuiden idem

Bedelaarsgesticht

De geboortedata kloppen niet weet ik van familie-onderzoeker Adrie Tange. Arij Tange is geboren 19 januari 1820 en Isaac Tange is geboren 11 februari 1821, allebei in Vrouwenpolder in Zeeland. De overlijdensdatum van vader David Tange klopt wel. Zie voor meer over hem en bijvoorbeeld ook de signalementen van de jongens deze pagina met onder meer gegevens uit de registers van het bedelaarsgesticht.

Arnemuiden vindt de overplaatsing blijkbaar goed, want per 19 november 1832 staat Arij Tange met het weesnummer 550 op de scans van het wezenregister met invnr 1410 en Isaac Tange met nummer 840 in de invnrs 1410 en 1411 (zie helemaal bovenaan de pagina hoe de scans te bereiken zijn). Voor Arij duurt het niet lang, hij loopt op 11 februari 1833 (13 jaar) weg en komt niet meer terug.

Geboortedatum

Rond zijn alleen achtergebleven broer ontspint zich een discussie over zijn geboortedatum. Op 9 februari 1833 schrijft de directeur der koloniën aan de permanente commissie in Den Haag, briefnummer N258, invnr 133:

Frederiksoord, 9 Februarij 1833

Blijkens het slot mijner missive van den 26 November jl. N. 2262 is het verschil omtrent den datum van geboorte van den wees I. Tange N 840, of dezelve den 8 Februarij 1826 of den 8 Februarij 1820 heeft plaats gehad.

Hierop ontvang ik bij UWEdG missive van den 5 dezer maand N4 het antwoord “dat het is gebleken, dat de wees J. Tange N. 840 werkelijk op den 8 Februarij is geboren”, met verzoek: “om in de stamboeken de vereischte bijvoeging te doen bewerkstelligen”.-

Het jaartal niet opgegeven zijnde en van bijvoeging in plaats van verandering gesproken wordende, zoo heb ik de eer UWEdG deswege om de noodige opheldering te verzoeken.
De Direkteur der Koloniën
J. van Konijnenburg

Zeelui

Uit deze brief wordt geciteerd op pagina 215-216 van De kinderkolonie. De permanente commissie meldt 16 februari 1833 N40, invnr 409, foutief dat hij in 1820 is geboren. Drie maanden later loopt Isaac weg om 'zich te begeven naar zijn Moeder wonende te Middelburg'. Dus zo ouderloos is hij niet. Hij komt echter niet verder dan Beetsterzwaag en moet verschijnen voor de tuchtraad.

Verder houdt hij zich rustig en hij verlaat op 22 oktober 1837 met ontslag Veenhuizen. Gezien zijn (jonge) leeftijd waarschijnlijk om bij de marine te gaan en hij zal vier jaar later ook als matroos overlijden. Broer Arij trouwt 1844 in Middelburg en is ook zeeman.